دانشجوی دکترای دانشگاه علوم پزشکی مشهد، با اشاره به موضوع پایان نامه ی خود گفت: طراحی یک رجیستری دقیق و یکپارچه میتواند به ایجاد سیستمهای پشتیبان تصمیم و هوش مصنوعی کمک و از اتلاف هزینهها و زمان در درمانهای غیرمؤثر جلوگیری کند.
سید فاطمه موسوی بایگی که پایان نامه مقطع دکترای خود را با عنوان «طراحی و ارزیابی مجموعه حداقل داده و فرهنگ داده برای رجیستری توانبخشی سرپایی» نگارش کرده است در گفتگو با وبدا، پیرامون جزئیات تحقیق خود اظهار کرد: پژوهش فوق با هدف طراحی یک زیرساخت یکپارچه برای جمعآوری دادههای توانبخشی در مراکز درمانی کشور و ارتقاء کیفیت تصمیمگیریهای درمانی، انجام شده و این پروژه که با همکاری متخصصان حوزههای مختلف توانبخشی و فناوری اطلاعات سلامت پیش رفته، میتواند به بهبود فرآیندهای درمانی و کاهش هزینهها در بخش سلامت کشور کمک کند.
وی ادامه داد: سازمان بهداشت جهانی توصیه کرده است که تا سال ٢۰٣۰، باید سیستمهای اطلاعات بیمارستانی با سیستمهای اطلاعات توانبخشی یکپارچه شوند. یکی از مشکلات اصلی که در حال حاضر در کشور ما وجود دارد، این است که سیستمهای اطلاعات بیمارستانی هیچگونه اطلاعاتی در مورد توانبخشی جمعآوری نمیکنند. این در حالی است که کشورهای توسعهیافته مانند ایالات متحده، استرالیا و کانادا دهها سال قبل سیستمهای اطلاعات توانبخشی خود را طراحی کردهاند و در حال حاضر اطلاعات جمعآوریشده در این سیستمها را به فروش میگذارند و از این راه برای کشورهای خود درآمدزایی میکنند.
سید فاطمه موسوی بایگی تصریح کرد :در این پایاننامه، ابتدا قصد طراحی یک رجیستری را نداشتیم، بلکه هدف ما طراحی مجموعه حداقل داده و فرهنگ داده بود. اما با پیشرفتهای خوبی که داشتیم، طراحی رجیستری نیز انجام شد.
وی اضافه کرد: رجیستریها در واقع سیستمهای ثبت اطلاعات سلامت هستند که اطلاعات بیماران از زمان ورود به بیمارستان یا مرکز درمانی تا زمان مراجعه به منزل جمعآوری میشود. این اطلاعات برای فالوآپهای بعدی استفاده میشود و میتوانیم بررسی کنیم که آیا درمان انجامشده نتایج مورد نظر را داشته یا خیر.
دانشجوی دکترای دانشگاه علوم پزشکی مشهد همچنین گفت: سیستمهای اطلاعات بیمارستانی معمولا تنها اطلاعات بالینی بیماران را ثبت میکنند، اما رجیستریها اطلاعات بیشتری را برای پیگیری در آینده جمعآوری میکنند. برای مثال، در سیستمهای رجیستری، میتوانیم بررسی کنیم که آیا درمان انجامشده برای فرد با ویژگیهای خاصی مانند تاریخچه بیماری یا عوامل خطر خاص مؤثر بوده است یا خیر.
موسوی بایگی یادآوری کرد: در این پایاننامه، ما ابتدا مجموعه حداقل دادهها را طراحی کردیم. این مجموعه شامل اطلاعاتی است که باید جمعآوری شوند، مانند فشار خون، تاریخچه بیمار و سایر فاکتورها. سپس در فرهنگ داده، نحوه جمعآوری این دادهها را مشخص کردیم، بهطور مثال، فشار خون باید با چه وسیلهای، توسط چه فردی و با چه پارامترهایی اندازهگیری شود و در گام بعدی، با انجام مرورهای هدفمند در سطح ملی و بینالمللی، اطلاعات موجود را جمعآوری کرده و یک پرسشنامه طراحی کردیم. پس از آن، با استفاده از تکنیک دلفی و مشورت با متخصصان حوزههای مختلف، از جمله گفتار درمانی، شنواییشناسی، فیزیوتراپی و مدیریت اطلاعات سلامت، مجموعه حداقل داده و فرهنگ داده را طراحی کردیم و در نهایت، با استفاده از زیرساخت سیستم تحقیقات سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد، رجیستری توانبخشی سرپایی را طراحی کردیم. این سیستم امکان جمعآوری اطلاعات بهصورت یکپارچه در مراکز توانبخشی را فراهم میکند.
دانشجوی دکترای دانشگاه علوم پزشکی مشهد افزود: این پایاننامه توانست من را در زمینههای مختلف توانبخشی و طراحی سیستمهای اطلاعاتی توانبخشی با چالشها و مقالات متعددی آشنا کند. طراحی یک رجیستری دقیق و یکپارچه میتواند به ایجاد سیستمهای پشتیبان تصمیم و هوش مصنوعی کمک کند و از اتلاف هزینهها و زمان در درمانهای غیرمؤثر جلوگیری کند و در نهایت، این پایاننامه میتواند به گسترش سیستمهای اطلاعات توانبخشی در سطوح مختلف (سرپایی، بستری، حاد و تحت حاد) کمک کند و به تحقق هدف سازمان بهداشت جهانی برای طراحی سیستمهای اطلاعاتی یکپارچه منجر شود.
وی در پایان گفت: از اساتید محترم راهنما و مشاور این پایاننامه، جناب آقای دکتر خلیل کیمیافر، سرکار خانم دکتر معصومه سرباز و جناب آقای دکتر داوود سبحانیراد، کمال تشکر را دارم که راهنماییهای شایانی در انجام این پروژه به من ارائه دادند. همچنین افتخار دارم که در دانشگاه علوم پزشکی مشهد، که دو بار در سطح کشور رتبه اول را در زمینه طراحی رجیستریها کسب کرده است، این کار را انجام دادهام.